Rozpoznawanie i zarządzanie nadwagą u koni

Odkryj, jak dietetycy zmienili trzy konie z otyłych w wspaniałe.

Konie z nadwagą wymagają nieco więcej uwagi, ale otyłość jest problemem, który można rozwiązać, i należy traktować ją jak każdą inną chorobę.| iStock

Dowiedz się, jak dietetycy pomogli trzem koniom pozbyć się nadwagi i poprawić ich wygląd.

Otyłość u koni: problem, którego nie można ignorować
Gdy sugeruje się, że koń jest zagrożony kolką, właściciele natychmiast podejmują działania. Jednak kiedy zwraca się uwagę na nadwagę konia, reakcje mogą być różne. Niektórzy właściciele mogą zaprzeczać nadmiernej masie swoich koni, a inni mogą nawet poczuć się urażeni. Niemniej jednak otyłość u koni to rosnący problem. Nadwaga sprawia, że konie sportowe mają trudności ze skokami, bieganiem lub zakręcaniem. Otyłość może również zwiększać ryzyko rozwoju chorób, takich jak ochwat, zespół metaboliczny koni oraz nietolerancja ciepła lub wysiłku.

„Konie z nadwagą wymagają dodatkowej uwagi, ale otyłość można leczyć tak samo jak każdy inny problem zdrowotny” — mówi dr Lori Warren, specjalistka ds. żywienia koni i profesor nadzwyczajny na Uniwersytecie Florydy w Gainesville. „Jeśli ktoś mówi, że Twój koń ma nadwagę i że zrzucenie paru kilogramów może rozwiązać problem, należy to traktować poważnie, a nie osobiście.”



Pasze bazowe H&N pomagają utrzymywaniu prawidłowej wagi konia. Nie zawierają zbóż, ani melasy. Dzięki możliwości wyboru dodatku do bazy, możesz otrzymać pełnowartościowy posiłek, zaspakajający potrzeby Twojego konia. Dowiedz się więcej

Wpływ wagi na ciało konia
Wielu naukowców badało związek między otyłością a zapaleniem stawów u koni i innych gatunków. Dr Jennie Ivey, specjalistka ds. żywienia koni i profesor nadzwyczajny na Uniwersytecie Tennessee w Knoxville, zaznacza, że nie ma jeszcze jednoznacznych dowodów, czy sama otyłość może powodować zapalenie stawów. Jednak dodatkowa masa ciała zwiększa ogólnoustrojowe stany zapalne.

„Wpływ nadwagi na same stawy jest nadal badany, ale badania pokazują, że konie z nadwagą są w wyższym stanie zapalnym” — mówi Ivey.

Warren dodaje, że konie sportowe z nadwagą już wywierają większy nacisk na swoje stawy, co może pogarszać stan zapalny i przyspieszać rozwój zapalenia stawów. Chociaż stan zapalny jest naturalnym elementem ćwiczeń, nadmierny proces rozpadu tkanek może przewyższać tempo ich regeneracji.

„Kumulacja stanów zapalnych może prowadzić do wcześniejszego wystąpienia zapalenia stawów” — mówi Ivey. „Może to oznaczać, że koń będzie potrzebował dłuższej rekonwalescencji lub odniesie kontuzję z powodu przemęczenia.”

W 2021 roku badacze z Uniwersytetu Stanowego Karoliny Północnej odkryli, że mimo ryzyka zdrowotnego związanego z otyłością, konie z nadwagą często są nagradzane na zawodach. W badaniu zapytano sędziów oceniających konie w konkurencji hunter, jak oceniliby konie na podstawie ich kondycji. Większość sędziów zgodziła się, że surowiej oceniłaby konia niedożywionego niż otyłego.

Dr Laurie Lawrence, specjalistka ds. żywienia koni i profesor na Uniwersytecie Kentucky, porównuje to do starego powiedzenia: „piękno tkwi w oku patrzącego”. To, co jedna osoba uzna za nadwagę, dla innej może być idealnym stanem. Standardy oceny koni różnią się w zależności od dyscypliny.

„Każdy mówi, że koń powinien wyglądać w określony sposób, ale wszystko zależy od jego pracy” — mówi. „Na zawodach wytrzymałościowych konie były tak szczupłe, że przypominały maratończyków. Każdy dodatkowy kilogram ma znaczenie przy pokonywaniu dużych odległości.”


Dodatek Fiber Optima, to rozwiązywanie i zapobieganie problemów z otyłością Twojego konia! Sprawdź więcej

Definiowanie nadmiernej kondycji
Skala kondycji ciała Henneke (BCS) jest standardem w ocenie kondycji koni. Konie oceniane od 1 do 3 są uznawane za chude, a te z wynikiem 4 do 6 uznaje się za zdrowe. Wyniki powyżej 7 oznaczają konie z nadwagą lub otyłe. Jednak BCS to nie jedyny wskaźnik. Ivey ocenia także styl życia konia, jego aktywność fizyczną i inne czynniki zdrowotne.

„Ważne jest, by czuć różnice między końmi o różnej kondycji” — mówi. „Jednym z najłatwiejszych miejsc do oceny są żebra. Przy BCS 4 można je zobaczyć, gdy koń oddycha. Przy BCS 5 nie są widoczne, ale łatwo wyczuwalne. BCS 6 oznacza więcej tkanki tłuszczowej, ale żebra powinny być wyczuwalne bez konieczności ich szukania.”

Zaleca także używanie aplikacji Healthy Horse stworzonej przez Uniwersytet Minnesoty, która pomaga oszacować aktualną i idealną masę ciała konia na podstawie wyników badań.

Warren dodaje, że tłuszcz w okolicach szyi, ramion i zadu może dawać dodatkowe wskazówki. Jeśli widać lub czuć kości biodrowe, miednicę i kość udową, koń prawdopodobnie nie ma nadwagi.

Studium przypadku 1: Otyłe konie rasowe
Badania doktoranckie dr Ivey koncentrowały się na procesie zmiany oceny kondycji ciała konia (BCS) — konkretnie na zmniejszeniu wagi u koni z nadwagą. Badała konie rasowe w stadzie badawczo-dydaktycznym na uniwersytecie.

Wszystkie konie miały BCS na poziomie 8, co oznaczało otyłość. Przejście do BCS 5 zajęło prawie pięć miesięcy. Zredukowała spożycie kalorii o 20% w oparciu o tygodniową wagę każdego konia. Wszystkie konie pracowały od trzech do pięciu godzin tygodniowo.

Dr Ivey wyjaśnia, że testowała paszę i analizowała dietę, aby sprawdzić, czy spełnia ona codzienne potrzeby koni, a następnie dostosowywała program odchudzania odpowiednio do wyników.

„Kiedy konie wróciły do BCS 6 lub 5, zostałam skrytykowana, że wyglądają okropnie” — mówi. „Szczuplejszy, bardziej wysmukły wygląd nie był typowy dla tej dyscypliny, a konsensus był taki, że te konie były postrzegane negatywnie. To pokazało mi różnicę w podejściu pomiędzy światem koni rasowych lub pociągowych a światem koni pełnej krwi lub wytrzymałościowych, gdzie sportowcy wyglądają szczuplej i chudziej.”

Studium przypadku 2: Koń szlakowy z ochwatem
Dr Warren została poproszona o pomoc w opracowaniu diety dla 12-letniego konia, którego właścicielka jeździła rekreacyjnie, 4-5 razy w tygodniu po szlakach. Koń miał BCS 8 i odczuwał ból związany z ochwatem. Zazwyczaj dr Warren zaleca ćwiczenia w celu utraty wagi, ale w tym przypadku tkanki w kopytach konia musiały najpierw się wyleczyć.

Zaleciła, aby właścicielka trzymała konia z dala od trawy, zaczęła ważyć porcje siana i karmiła go sianem gorszej jakości, takim jak tymotka łąkowa lub trawy sadowniczej, które były łatwo dostępne w pobliżu jej stajni na Florydzie.

„Prostym sposobem na pomoc koniowi w utracie wagi jest zmiana rodzaju siana na bardziej dojrzałe i mniej odżywcze” — mówi. „Podawanie siana tymotki lub trawy, które mają dojrzałe, suche nasiona, zamiast lucerny lub młodszego siana, zmniejsza ilość kalorii i może pomóc nieco otyłemu koniowi schudnąć.”

Początkowo ta strategia przyniosła efekt w postaci utraty wagi, ale po sześciu tygodniach proces się zatrzymał. Następnie dr Warren zaleciła moczenie siana przez godzinę przed karmieniem, aby usunąć cukry i kalorie (pamiętając, by wyrzucić wodę po moczeniu), co pozwoliło wałachowi schudnąć jeszcze kilka kilogramów.

Zajęło to od dziewięciu do dwunastu miesięcy, aby wałach stracił od 68 do 91 kilogramów i osiągnął BCS na poziomie 5. Dr Warren przypomniała sobie, że koń wyraźnie złościł się, ponieważ nie mógł wychodzić na trawę. W idealnej sytuacji właścicielka powinna karmić go małymi porcjami siana co kilka godzin, ale było to niemożliwe ze względu na jej harmonogram pracy. Zamiast tego karmiła go trzy razy dziennie sianem namoczonym, używając siatek na siano. Kiedy kopyta konia wyleczyły się, a on wrócił do zdrowia, koń i jego właścicielka wznowili jazdy po szlakach, rozpoczynając stopniowy program kondycyjny. Jednak utrzymanie jego diety i programu ćwiczeń wymagało długoterminowego zaangażowania.

„Często podejście musi być bardzo indywidualne” — mówi dr Warren. „Ale warto pamiętać, że nie można wrócić do sytuacji, która spowodowała, że koń nabrał nadwagi. Gdy koń ma pełny dostęp do pastwiska lub jest karmiony sianem bez ograniczeń, niektóre konie po prostu jedzą za dużo. To nie znaczy, że nie mogą mieć dostępu do pastwiska, ale musi to być ograniczone do krótszych okresów — od jednej do czterech godzin dziennie, a ograniczenia mogą być konieczne w określonych porach roku lub dnia.”

Studium przypadku 3: Młody koń Western Pleasure z zapaleniem stawów
Weterynarz poprosił dr Warren o pomoc w odchudzeniu 19-miesięcznej klaczy Western Pleasure, która miała nadwagę, ale jednocześnie była kulawa. Weterynarz zdiagnozował u niej wczesne zapalenie stawów spowodowane osteochondrozą (OCD), która w pewnym momencie samoistnie się wyleczyła, ale pozostawiła trwałe uszkodzenia w stawie pęcinowym.

„Zaczęła z BCS na poziomie około 7, a w ciągu dwóch miesięcy udało się nam obniżyć go do 5-5,5” — mówi dr Warren. „To złagodziło jej kulawiznę, a później brała udział w zawodach i nadal startuje.”

Kontrola spożycia paszy przez klacz była kluczowym elementem sukcesu. Właściciele mogli trzymać ją w boksie przez pół dnia, z półdniowym wypasem na pastwisku, co pozwalało im lepiej kontrolować jej dietę. Dodatkowo, biorąc pod uwagę lokalizację konia na Florydzie, piaszczysta gleba sprawiała, że trawa była mniej bujna niż w innych częściach kraju.

„Równoważniki racji pokarmowych i pasze o niskiej zawartości skrobi mogą być pomocnymi narzędziami, gdy koń ćwiczy i ma wyższe zapotrzebowanie na składniki odżywcze niż przeciętny koń rekreacyjny” — mówi dr Warren. „To, co lubię w równoważnikach racji, to możliwość dostosowania spożycia kalorii bez rezygnacji z minerałów i witamin, które mogą być brakujące w bardziej dojrzałej paszy. Równoważniki racji eliminują zboża i produkty uboczne, co zmniejsza ilość kalorii.”

Ograniczanie czasu wypasu koni z nadwagą — szczególnie tych z problemami metabolicznymi i ochwatem — lub używanie narzędzi, takich jak kagańce na pastwisko, pomaga zmniejszyć ich spożycie paszy. | iStock

To nie jest łatwe
Pomoc koniowi w utracie wagi wymaga wysiłku. Dr Warren mówi, że ważenie i podawanie suchej masy zamiast wypasu na pastwisku jest trudne do zaakceptowania, ponieważ wiemy, że konie są zdrowsze, gdy mają możliwość wypasu i swobodnego poruszania się.

„Właściciele koni muszą czasem okazać trochę twardej miłości i powstrzymać się od karmienia rzeczami, które nie są konieczne, a także poświęcić czas na zważenie każdej porcji, która jest podawana koniowi, aby lepiej kontrolować jego spożycie” — mówi.

Dr Ivey dodaje: „Ludzie często pytają o karmienie bardziej ‘naturalną’ dietą, ale na konferencji nauk o zwierzętach w zeszłym roku była duża dyskusja na temat tego, co to jest naturalna dieta. Badania pokazały, że to, co jedzą dzikie konie, jest zupełnie inne od tego, jak zarządza się końmi udomowionymi”.

Na wolności konie zjadają krzewy i rośliny zielne, a nie bogatą trawę lub pasze o wysokiej zawartości białka. Ponieważ konie domowe mają dostęp do paszy o wyższej wartości odżywczej, pasza wysokiej jakości często przekracza to, czego ich organizmy potrzebują.

Dr Lawrence zauważa, że brak reakcji na zmniejszoną ilość ruchu konia lub zmiany w jego otoczeniu tworzy warunki sprzyjające nadmiernemu przybieraniu na wadze. Ponadto, wiele zmian w diecie wprowadzanych jest po tym, jak koń już przybrał lub stracił na wadze, zamiast w czasie rzeczywistym. Na przykład, gdy kończy się sezon zawodów, koń może kontynuować ten sam trening, ale nie spędza już godzin na podróżach do nowych miejsc i na zawodach każdego tygodnia, dlatego nie ma tych samych potrzeb żywieniowych.

„Dawno temu ktoś porównał jazdę w furgonetce lub przyczepie do chodzenia dla konia” — mówi dr Lawrence, odnosząc się do obciążenia organizmu. „Tak więc osiem godzin w furgonetce może być tak samo męczące, jak osiem godzin chodzenia. Nie można brać tych rzeczy za pewnik. Nawet drobne rzeczy, których możesz nie zauważyć, jak nowy sąsiad czy nowy towarzysz na pastwisku, mogą wymagać zmiany diety konia.”