Morganka jednej z właścicielek może mieć problem z zębami. Weterynarz specjalizujący się w stomatologii końskiej wyjaśnia, czego można się spodziewać podczas badania dentystycznego.

dental exam for horses
Warto skorzystać z usług weterynarza, który podczas badania stomatologicznego używa rozwieracza do pełnego otwarcia jamy ustnej. Umożliwia on dokładne obejrzenie i palpacyjne zbadanie wszystkich zębów policzkowych konia. | Zdjęcie: Stephanie L. Church/The Horse

Pytanie:

„Mam klacz rasy Morgan, która, jak sądzę, może mieć problemy z zębami. Czego mogę się spodziewać po badaniu stomatologicznym mojego konia?”
— Gail, via e-mail

Odpowiedź:

Badania stomatologiczne mogą różnić się zakresem – od pobieżnego badania mającego na celu zidentyfikowanie poważnych problemów, po szczegółowe, które może ujawnić nawet najmniejsze nieprawidłowości. Rodzaj badania zależy od wieku konia i jego przeznaczenia.

Niektórzy specjaliści przeprowadzają badanie polegające na przepłukaniu jamy ustnej w celu usunięcia resztek pokarmu, wizualnej ocenie oraz ewentualnym badaniu manualnym. Tego typu badanie pozwala wykryć wiele problemów, szczególnie jeśli koń jest spokojny i współpracuje. Jednak takie podejście może przeoczyć problemy w tylnej części jamy ustnej.

Dlatego warto skorzystać z usług weterynarza, który podczas badania używa rozwieracza do pełnego otwarcia jamy ustnej. Dzięki temu możliwa jest dokładna ocena i zbadanie każdego fragmentu uzębienia policzkowego. Większość weterynarzy seduje konie przed zastosowaniem rozwieracza.


Kiedy konie potrzebują badań stomatologicznych?

Źrebaki
Nowo narodzone źrebaki powinny być badane pod kątem prawidłowego ustawienia siekaczy (np. przodozgryz lub tyłozgryz) oraz ewentualnych wad wrodzonych warg lub podniebienia. Istnieją procedury umożliwiające skorygowanie nieprawidłowości w ustawieniu zębów.

Konie w treningu
Wszystkie konie rozpoczynające trening lub będące w jego trakcie powinny mieć przeprowadzane badania stomatologiczne (przynajmniej raz w roku). Pozwala to wykryć i skorygować takie problemy jak ostre krawędzie szkliwa czy obecność zębów wilczych.

Konie starsze i na emeryturze
Również konie starsze oraz emerytowane wymagają regularnych badań stomatologicznych. W ich przypadku ocena uzębienia i leczenie mogą być potrzebne częściej niż u młodszych koni (zwykle co sześć miesięcy), ponieważ starsze konie są bardziej narażone na różne problemy stomatologiczne.

Pasze Bazowe Horse&Nature to idealne rozwiązanie dla koni starszych, które nie potrzebują dodatkowej energii jednocześnie spejniając podstawowe zapotrzebowanie żywieniowe.Sprawdzi się u koni wrzodowych, a jeśli koń ma problem z uzębieniem wibierz bazę na mokro, która dzięki swojej delikatnej sktukturze będzie świetnym rozwiązaniem. KUP TERAZ

 


Jakie problemy może wykryć weterynarz?

Najczęstsze problemy obejmują:

  • Ostre krawędzie szkliwa – powodujące dyskomfort, szczególnie gdy wędzidło lub nachrapnik naciska na policzki w miejscach, gdzie stykają się z ostrymi krawędziami górnych zębów policzkowych.
  • Zęby wilcze – choć nie zawsze powodują problemy, to nigdy nie przynoszą korzyści koniowi. Dlatego większość zębów wilczych jest usuwana.
  • Pozostałości zębów mlecznych – dotyczy to zarówno siekaczy, jak i przedtrzonowców (tzw. „czapek”).
  • Nietypowe zęby – takie jak zbyt długie (dominujące), haki, rampy, dzioby czy nierówne powierzchnie żucia (z przodu do tyłu). Normalna powierzchnia żucia zębów policzkowych powinna mieć nachylenie 10-15% z boku na bok.
  • Zęby chore lub zakażone – choć to rzadkie, mogą występować i objawiać się opuchlizną twarzy lub żuchwy, przetokami ropnymi, wolnym jedzeniem, przechylaniem głowy na bok czy nieprzyjemnym zapachem z pyska. Jeśli istnieją objawy zakażenia, konieczne może być wykonanie zdjęcia rentgenowskiego.

Podczas badania właściciel powinien zostać poinformowany lub pokazane mu, jakie problemy zostały zidentyfikowane oraz jaki wpływ mogą mieć one na jedzenie, wydajność konia i jego długoterminowe zdrowie. Weterynarz powinien również podać szacunkowe koszty wszelkich niezbędnych procedur korekcyjnych. Jeśli problem wykracza poza kompetencje, wiedzę lub wyposażenie danego specjalisty, właściciel może zostać skierowany do specjalisty.

Lucerna granulowana marki Horse&Nature to najwyższej jakości produkt paszowy stworzony z myślą o koniach. Wyselekcjonowana lucerna po zbiorze jest starannie suszona i przetwarzana na granulki, aby zachować pełnię wartości odżywczych. Ta forma paszy zapewnia łatwość przechowywania i precyzyjne dawkowanie, co jest kluczowe dla zrównoważonego żywienia koni. Sprawdzam...

Lucerna granulowana (20kg) Horse&Nature


Podsumowanie

Badania stomatologiczne są kluczowym elementem zarządzania zdrowiem koni i powinny być wykonywane regularnie. Częstotliwość badań zależy od wieku, użytkowania, poziomu oczekiwanej wydajności oraz ogólnego stanu uzębienia konia.

Przykładowo, 10-letni koń użytkowany rekreacyjnie powinien być badany raz w roku, aby sprawdzić, czy potrzebne są jakiekolwiek procedury korekcyjne. Natomiast konie w wieku 2-3 lat, startujące w zawodach na wysokim poziomie, mogą wymagać wizyt co miesiąc, ponieważ w tym wieku zrzucają (lub nie zrzucają) mleczne przedtrzonowce, a nowe stałe zęby policzkowe rozwijają ostre krawędzie szkliwa.

Niektóre konie mają tak poważne problemy ze zgryzem, że wymagają korekcji co trzy miesiące, choć jest to rzadkie.

Właściciele powinni uważnie obserwować nawyki żywieniowe i charakterystykę pracy swoich koni. Jeśli koń zmienia swoje nawyki jedzenia lub wydajność w pracy, konieczne jest badanie stomatologiczne. Wczesne wykrywanie i korygowanie problemów zapobiega ich pogłębianiu. Dbanie o zdrowie zębów może zmniejszyć ryzyko kolki i zadławienia, wydłużyć czas użytkowania zębów, zwiększyć efektywność pobierania paszy i utrzymać konie w dobrej formie.

W. Leon Scrutchfield, DVM, jest profesorem emerytowanym na Uniwersytecie Texas A&M, specjalizującym się w usługach terenowych dla koni oraz stomatologii weterynaryjnej.

LINK DO ARTYKUŁU