Choroba żołądka u koni

Termin Zespół Owrzodzeń Żołądka u Koni (EGUS) był wcześniej używany do opisu zarówno Choroby Płaskonabłonkowej Żołądka u Koni (ESGD), jak i Choroby Gruczołowej Żołądka u Koni (EGGD). Jednak obecnie wiadomo, że są to dwa różne schorzenia, które nie mają ze sobą nic wspólnego pod względem wyglądu, czynników ryzyka, leczenia i zarządzania. Obie występują w żołądku konia, ale dotyczą różnych jego części.

Jedynym sposobem na zdiagnozowanie, czy koń ma chorobę żołądka i jakiego rodzaju jest to schorzenie, jest wykonanie gastroskopii.

Ważne jest, aby właściciele rozumieli, że nie istnieje „standardowy protokół” leczenia ani ESGD, ani EGGD. Każde uszkodzenie jest inne. Każdy koń jest inny. Tak jak w przypadku każdego problemu zdrowotnego u konia, należy być ostrożnym wobec osób proponujących jedno rozwiązanie dla wszystkich przypadków. Poniższe informacje stanowią podsumowanie najnowszych badań oraz naszego doświadczenia klinicznego.

Pasze Bazowe Horse&Nature to idealne rozwiązanie dla koni starszych, które nie potrzebują dodatkowej energii jednocześnie spejniając podstawowe zapotrzebowanie żywieniowe.Sprawdzi się u koni wrzodowych, a jeśli koń ma problem z uzębieniem wibierz bazę na mokro, która dzięki swojej delikatnej sktukturze będzie świetnym rozwiązaniem. KUP TERAZ

 

CZĘŚĆ 1: CHOROBA PŁASKONABŁONKOWA

 

Górna (proksymalna) połowa żołądka konia jest pokryta tzw. nabłonkiem płaskim – podobnym do wyściółki jamy ustnej. Jeśli do tego nabłonka dodamy kwas, powstają wrzody. Choroba płaskonabłonkowa jest w zasadzie wynikiem dostania się kwasu na tkankę, która nie jest przystosowana do kontaktu z nim, ma ograniczone mechanizmy obronne i jest przez kwas uszkadzana, co powoduje korozję i oparzenia.

CZYNNIKI RYZYKA ROZWOJU CHOROBY PŁASKONABŁONKOWEJ

Choroba płaskonabłonkowa jest problemem wieloczynnikowym, który zależy w dużej mierze od diety i ćwiczeń. To, co podajemy koniom do jedzenia, kiedy to robimy i jak ćwiczymy konie, ma ogromny wpływ na rozwój tej choroby.

  1. Czas trwania ćwiczeń – Konie zaangażowane w intensywny wysiłek fizyczny, jak konie wyścigowe, standardbredy czy konie długodystansowe, są bardziej narażone na rozwój wrzodów płaskonabłonkowych. pH w proksymalnej części żołądka spada poniżej 4, gdy koń zaczyna kłusować, jednak poziom ekspozycji na kwas nie różni się między kłusem a szybszymi chodem. To czas trwania ćwiczeń, a nie ich intensywność, zwiększa ryzyko rozwoju wrzodów.

  2. Węglowodany rozpuszczalne – Jeśli koń otrzymuje więcej niż jeden gram węglowodanów rozpuszczalnych na kilogram masy ciała na posiłek, ryzyko rozwoju wrzodów podwaja się.

  3. Ograniczenie dostępu do wody – Zwiększa ryzyko rozwoju choroby płaskonabłonkowej trzykrotnie.

  4. Czas karmienia – Ostatnie badania behawioralne wykazały, że konie ograniczają spożycie pokarmu w nocy (kiedy śpią). W tym czasie pH żołądka spada poniżej 4, co oznacza, że ryzyko rozwoju choroby płaskonabłonkowej u koni, które ćwiczą na czczo z samego rana, jest wysokie.

LECZENIE CHOROBY PŁASKONABŁONKOWEJ

Wiadomo, że choroba płaskonabłonkowa jest wynikiem uszkodzenia nabłonka przez kwas, dlatego leczenie polega na hamowaniu produkcji kwasu, aby umożliwić gojenie się wrzodów. Do tego celu stosuje się lek o nazwie omeprazol, który wyłącza pompy kwasowe w żołądku. Badania wykazały, że doustne podanie omeprazolu skutkuje w 70-80% przypadków wyleczeniem wrzodów płaskonabłonkowych. Przy dobrym zarządzaniu i odpowiednim dawkowaniu leczenie trwa zazwyczaj od 14 do 28 dni, w zależności od stopnia zaawansowania choroby ESGD.

Ważne jest, aby omeprazol podawać na pusty żołądek, ponieważ obecność pokarmu zmniejsza jego wchłanianie. Lek nie działa bezpośrednio w żołądku – musi najpierw trafić do jelita cienkiego, skąd jest wchłaniany do krwiobiegu, a następnie wraca do żołądka, by wyłączyć pompy kwasowe. Zaleca się podawanie omeprazolu rano, 30-60 minut przed podaniem śniadania.

ZARZĄDZANIE CHOROBĄ PŁASKONABŁONKOWĄ

Zmiany w zarządzaniu są kluczowe, aby zapewnić skuteczność leczenia i zmniejszyć ryzyko nawrotu choroby. Zalecamy:

  1. Dieta: Podawaj paszę o niskiej zawartości węglowodanów, np. Hygain Zero/Balanced lub Prydes Easisport. Jeśli koń potrzebuje dodatkowych kalorii, rozważ dodanie tłuszczów w postaci olejów (np. olej z otrębów ryżowych, olej rzepakowy). Zapewnij wysokiej jakości źródło włókna, np. siano z lucerny.

  2. Karmienie przed ćwiczeniami: Podanie 1-2 kawałków siana z lucerny lub 3-5 litrów sieczki z lucerny przed ćwiczeniami pomoże zapobiec „rozchlapywaniu” kwasu na nabłonek płaskonabłonkowy podczas ćwiczeń.

  3. Czas ćwiczeń: Najniższe pH żołądka jest rano, a najwyższe po południu, dlatego zaleca się ćwiczenie koni podatnych na rozwój choroby płaskonabłonkowej po południu lub wieczorem, kiedy ryzyko jest najmniejsze.

  4. Czas trwania ćwiczeń: Im dłużej koń ćwiczy, tym większe ryzyko rozwoju choroby. Zalecamy intensywne, krótkotrwałe ćwiczenia z minimalnym rozgrzewaniem i schładzaniem, choć przy ustalaniu programu ćwiczeń należy uwzględnić inne problemy zdrowotne konia, np. kulawizny.

  5. Woda: Koń powinien mieć stały dostęp do świeżej wody.



    Dodatki do paszy bazowej Fiber Energy i Fiber Optima sprawdzą się u koni wrzodowych i z tendencjami do ochwatu, a dzięki swojej strukturze zachęcają do długiego przeżuwania. KUP TERAZ  

     

     

CZĘŚĆ 2: CHOROBA GRUCZOŁOWA (EGGD)

 

Choroba gruczołowa żołądka u koni (EGGD) jest mniej zrozumiałym schorzeniem. Dotyczy dolnej części żołądka, która jest pokryta nabłonkiem gruczołowym. W przeciwieństwie do nabłonka płaskiego, nabłonek gruczołowy jest przystosowany do życia w kwaśnym środowisku (tu właśnie produkowany jest kwas) i ma mechanizmy obronne. Jednak z nieznanych powodów mechanizmy te mogą się załamywać, co prowadzi do rozwoju choroby. Nie można przenosić wiedzy na temat choroby płaskonabłonkowej na gruczołową, gdyż są to całkowicie różne choroby wymagające innego leczenia.

CZYNNIKI RYZYKA ROZWOJU CHOROBY GRUCZOŁOWEJ

Czynniki ryzyka związane z EGGD nie są jeszcze w pełni poznane, ale badania wskazują na:

  1. Rasa: Konie rasy warmblood są bardziej podatne na tę chorobę.

  2. Trenerzy: U koni pełnej krwi angielskiej trener może stanowić czynnik ryzyka.

  3. Częstotliwość ćwiczeń: Badanie wykazało, że konie skokowe, które ćwiczyły 6-7 razy w tygodniu, były 3,5 razy bardziej narażone na rozwój choroby gruczołowej w porównaniu do koni ćwiczących mniej niż 5 dni w tygodniu.

  4. Stres: Coraz więcej dowodów wskazuje, że stres behawioralny odgrywa istotną rolę w rozwoju choroby gruczołowej.


LECZENIE CHOROBY GRUCZOŁOWEJ

W przeciwieństwie do choroby płaskonabłonkowej, doustny omeprazol nie jest skuteczny w leczeniu choroby gruczołowej. Nie jest to jedynie nasza opinia – wielu ekspertów na całym świecie NIE zaleca doustnego omeprazolu w leczeniu tej choroby. Obecnie nie ma żadnego leku zarejestrowanego do leczenia choroby gruczołowej u koni. Niektóre firmy farmaceutyczne zalecają stosowanie omeprazolu w połączeniu z sukralfatem, ale opublikowane dowody pokazują, że wskaźnik gojenia przy tej kombinacji wynosi jedynie około 20% po 4 tygodniach leczenia. Idealnie byłoby podawać oba leki na pusty żołądek, z odstępem co najmniej jednej godziny między nimi, przy czym omeprazol należy podawać około godzinę przed karmieniem oraz przed ćwiczeniami. Dla wielu właścicieli może być to jednak trudne do zrealizowania.

Chociaż kwas może nie być bezpośrednią przyczyną rozwoju choroby w błonie śluzowej gruczołowej, prawdopodobnie odgrywa rolę w uniemożliwianiu gojenia się tych zmian. Na podstawie naszych doświadczeń oraz najnowszych dowodów naukowych zalecamy jedną z poniższych opcji leczenia choroby gruczołowej:

  1. Długodziałający omeprazol w formie iniekcji. Lek ten podaje się koniom domięśniowo co 5-7 dni. W jednym badaniu odnotowano 75% wskaźnik gojenia oraz 100% poprawę stanu pacjentów. Jest to lek w formie recepturowej, który nie jest obecnie zarejestrowany do stosowania u koni. Zgłaszane skutki uboczne obejmują przejściowe, bezbolesne obrzęki, które mogą pojawić się w miejscu wstrzyknięcia. Aby zminimalizować to ryzyko, zalecamy podawanie leku w mięśnie pośladkowe (zad), a także unikanie wstrzykiwania leku bezpośrednio przed lub po ćwiczeniach. Nie zaleca się również dzielenia dawki na mniejsze objętości i wstrzykiwania jej w wiele miejsc, ponieważ może to zmniejszyć skuteczność leku.

  2. Esomeprazol. Jest to bardziej „mocna” wersja omeprazolu, szeroko stosowana u ludzi w leczeniu choroby wrzodowej. W jednym badaniu wykazano, że esomeprazol był związany z gojeniem zarówno zmian płaskonabłonkowych, jak i gruczołowych u 4 na 5 koni, które nie odpowiedziały na monoterapię doustnym omeprazolem.

  3. Misoprostol. Misoprostol to lek zarejestrowany dla ludzi, który obecnie nie jest dopuszczony do stosowania u koni. Lek ten ma postać tabletek, które podaje się doustnie dwa razy dziennie w leczeniu choroby gruczołowej. W jednym badaniu wykazano 98% poprawę stanu oraz 72% gojenie zmian gruczołowych u koni stosujących misoprostol. Właściciele powinni być świadomi zagrożeń dla zdrowia ludzi podczas obchodzenia się z tym lekiem.

W przypadkach, które nie reagują na żadną z powyższych opcji, czasami zalecamy terapie skojarzone lub stosowanie kortykosteroidów, jeśli podejrzewamy, że chorobie towarzyszy komponent zapalny. Niektóre zmiany mogą również wymagać biopsji lub usunięcia przy pomocy elektrokoagulacji, jednak te opcje omawiamy z właścicielami indywidualnie. Nie ma dowodów na skuteczność stosowania antybiotyków w leczeniu choroby gruczołowej. W interesie racjonalnego zarządzania lekami przeciwdrobnoustrojowymi, antybiotyki należy rozważać tylko w przypadkach, które nie reagują na leczenie i gdy wyniki badań histopatologicznych uzasadniają ich stosowanie.

ZARZĄDZANIE CHOROBĄ GRUCZOŁOWĄ

Choroba gruczołowa NIE jest uważana za chorobę związaną z dietą, a zalecenia dotyczące zarządzania chorobą płaskonabłonkową nie będą miały wpływu na zapobieganie zmianom gruczołowym. Jak wspomniano wcześniej, stres behawioralny oraz częstotliwość ćwiczeń odgrywają dużą rolę w rozwoju tego schorzenia. Nasze zalecenia dotyczące zarządzania chorobą gruczołową obejmują:

  • Częstotliwość ćwiczeń: Zapewnij co najmniej 2-3 pełne dni odpoczynku w tygodniu.
  • Redukcja stresu:
    • Zapewnij możliwość wypasu, jeśli koń nie odczuwa stresu przy takim zarządzaniu. Niektóre konie mogą być mniej zestresowane w warunkach stajennych.
    • Ogranicz zmiany w otoczeniu do minimum. Stwórz rutynę i trzymaj się jej.
    • Zapewnij towarzysza oraz minimalizuj zmiany wśród końskich towarzyszy, jeśli to możliwe.
    • Zminimalizuj liczbę jeźdźców.

Link do artykułu